Dünyada ve Türkiye’de gömleklik kumaş tasarımı ve üretiminin önde gelen markalarından Söktaş’ın restore ettirdiği İlyas Bey Külliyesi Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın katıldığı törenle kapılarını ziyarete açtı.

Söktaş İlyas Bey Külliyesi’ni Bakan Ertuğrul Günay’ın katılımıyla açtı Haber: Hamdi Akgül Dünyada ve Türkiye’de gömleklik kumaş tasarımı ve üretiminin önde gelen markalarından Söktaş, 2006’da başladığı İlyas Bey Külliyesi restorasyonunu kuruluşunun 40. yıldönümünde tamamladı. İlyas Bey Külliyesi Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın katılımıyla kapılarını ziyarete açtı. Avrupa’nın kültürel mirasını korumayı misyon edinen Europa Nostra tarafından “koruma ve kültürel mirasın değerlendirilmesi” kategorisinde ödüle layık görülen restorasyon, 2012’de bu kategoride Türkiye’den ödül alan tek proje oldu. Yaklaşık yüzyıl önce Söktaş’ın yönetimindeki Kayhan ailesinin büyük dedesi Hacı Halil Paşa tarafından onarılan külliye, bu son restorasyon çalışmasının ardından müze olmayı bekliyor. Söktaş, restorasyon projesiyle paralel olarak külliye üzerine akademik kaynak niteliği taşıyan monografik bir kitap da hazırlattı. Dünyada ve Türkiye’de gömleklik kumaş tasarımı ve üretiminin önde gelen markalarından Söktaş’ın restore ettirdiği İlyas Bey Külliyesi Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın katıldığı törenle kapılarını ziyarete açtı. düzenlenen törende, Aydın Valisi Kerem Al, Ak Parti Aydın milletvekili Ali Gültekin Kılınç, Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürü Nuri Aktakka, Didim Belediye Başkanı Mümin Kamacı, Söke Ak Parti ilçe başkanı Namık Yıldırım ve yönetim Kurulu üyelerinin yanı sıra; Aydın’ın Didim ilçesine bağlı, birinci dereceden arkeolojik sit alanı Milet’te bulunan İlyas Bey Külliyesi’ni yakından görme fırsatı bulan misafirler eserin tarihi ve mimari özellikleri hakkında bilgi de aldılar. Dün öğleden önce Söke'ye gelen Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Cuma namazı'nı TAYEM Camisi'nde kıldıktan sonra, Güllübahçe yolu üzerinden Milet Müzesi ve İlyas Bey Külliyesi'ne geldi. Balat İlyas Bey Külliyesi’nin restorasyon çalışmalarıyla yakından ilgilenen ve projeyle eş zamanlı olarak hazırlanan monografinin editörlerinden biri olan Kayhan ailesi üyesi Leyla Kayhan Elbirlik törende yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Söktaş dünyada ve Türkiye’de gömleklik kumaş üretiminin önde gelen markalarından biri. Aynı zamanda tarım ve hayvancılık sektörlerinde artan faaliyetleriyle de yükselen bir marka. Söktaş tüm bu çalışmalarında gücünü, Batı Anadolu’nun bereketli topraklarından ve Batı Anadolu halkının özverili çalışmasından alıyor. Bizler toprağımızdan aldığımız güçle büyürken yarattığımız değeri yine bu topraklar için kullanmaktan, faaliyet gösterdiğimiz bölgeye katma değer sağlamaktan yanayız. İlyas Bey Külliyesi’nin restorasyonu da bu kapsamda hayata geçirdiğimiz ve kuruluşumuzun 40. yıldönümünde ülkemize armağan ettiğimiz en büyük projemiz.” Anadolu Beylikleri döneminde Batı Anadolu’nun güçlü beyliklerinden Menteşeoğulları’nın ilme ve sanata verdiği değerin en önemli simgelerinden biri olan İlyas Bey Külliyesi, Menteşeoğulları’nın son hükümdarı İlyas Bey tarafından 1404’te yaptırıldı. Külliye; cami, medrese, imaret, çifte hamam, çarşı gibi birimlerden oluşuyor. Milet antik yerleşmesi içinde yer alan İlyas Bey Külliyesi’nin onarım ve restorasyon çalışmaları mimar Cengiz Kabaoğlu’nun başkanlığında, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ege Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi’nden arkeolog, sanat tarihçisi ve mimarların yer aldığı akademik danışma kurulunun desteğiyle tamamlandı. Külliye müze olmayı bekliyor İlyas Bey Külliyesi’nin müzeye dönüştürülmesini arzu ettiklerini vurgulayan Leyla Kayhan Elbirlik, “Külliye müze statüsü kazandığında haziresinden çıkan, Milet’teki Türk döneminin başlangıcına ve çeşitli dönemlerine ışık tutan 15. yüzyıla ait mezar taşları orijinal yerinde sergilenebilecek. Hazirede oluşturulacak açık hava sergisi külliyenin tarihi, kültürel ve turistik değerinin artmasına da katkıda bulunacak” diye konuştu. İlyas Bey Külliyesi aynı zamanda yaşayan bir tarihi eser olarak da öne çıkıyor. Yöre halkı her bayram, bayram namazını burada kılıyor. Bu geleneğin külliye müze olduktan sonra da devam edebileceğini belirten Leyla Kayhan Elbirlik “Bir kültürel varlığın ancak çevresiyle ilişki halinde canlı kalacağına, yaşamaya devam edeceğine inanıyoruz” dedi. Europa Nostra’dan külliyeye ödül İlyas Bey Külliyesi’nin restorasyon projesi, Avrupa’nın kültürel mirasını korumayı misyon edinen Europa Nostra’dan 2012’de “koruma ve kültürel mirasın değerlendirilmesi” kategorisinde Türkiye’den ödül alan tek proje oldu. Avrupa’nın alanındaki en prestijli organizasyonu Europa Nostra’ya 31 ülkeden 226 proje katıldı; 28 proje ödül almaya hak kazandı. Bu projelerden “büyük ödül” alacak 6 tanesi 1 Haziran’da Lizbon’da düzenlenecek törende açıklanacak. Külliyenin 5 – 6 yıl önce hayli yıpranmış ve hasar görmüş bir durumda olduğunu da sözlerine ekleyen Leyla Kayhan Elbirlik, “15. yüzyıldan günümüze kalan bu külliyenin gözümüzün önünde yok olup gitmesine seyirci kalamazdık. Bu nedenle külliyenin gelecek nesillere de taşınabilmesi için önemli bir adım attık. Batı Anadolu’nun zengin kültürel mirasında önemli yer turan bu nadide eseri yeniden ziyaret edilebilir, yeniden kullanılabilir hale getirdik” dedi. Europa Nostra ödülünün turizm açısından da bölgeye önemli katkı sağlayacağını belirten Leyla Kayhan Elbirlik şunları ifade etti: “İlyas Bey Külliyesi restorasyonuyla kazandığımız bu ödülü ülkemize ve gelecek nesillere bir armağan olarak görüyoruz. Tarihi açıdan büyük değer taşıyan İlyas Bey Külliyesi’nin turistik değerinin de Europa Nostra ödülüyle birlikte artacağına ve daha fazla ziyaretçi çekeceğine inanıyoruz. Turizm artışı, Milet’in bağlı olduğu Aydın ili ve bölgeye yakın çevre ilçeler için ekonomik açıdan katma değer yaratacaktır. Bu ödülün ülkemizdeki diğer kurumları da tarihimizi ve kültürel mirasımızı koruyacak projelere imza atmaya teşvik edeceğini düşünüyoruz.” Hacı Halil Paşa’dan Söktaş’a külliye restorasyonu İlyas Bey Külliyesi’nin Söktaş’ın yönetiminde yer alan Kayhan ailesinin tarihinde önemli bir yer tuttuğunu da sözlerine ekleyen Leyla Kayhan Elbirlik şöyle konuştu: “1890’larda Büyük Menderes havzasında meydana gelen şiddetli deprem sonucunda külliye tahrip olmuş. 1900’lerin başında büyük dedemiz, Söke eşrafından Hacı Halil Paşa tarafından onarımı sağlanmış. Hacı Halil Paşa bu hizmetinden dolayı 1905’te Padişah II. Abdülhamid tarafından nişanla ödüllendirilmiş. Ayrıca Almanların yürüttüğü Miletos kazı çalışmalarına yaptığı katkıdan dolayı Kaiser II. Wilhelm, Hacı Halil Paşa’yı 1902’de üçüncü rütbe Aigle Rouge madalyasına layık görmüş.” İlyas Bey Külliyesi kitabı restorasyonla eş zamanlı hazırlandı Söktaş, külliye restorasyonuyla eş zamanlı olarak İlyas Bey Külliyesi kitabına da imza attı. Kitap, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk ve İslam Sanatı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. M. Baha Tanman ve Harvard Üniversitesi Tarih Bölümü doktora öğrencisi Leyla Kayhan Elbirlik’in editörlüğünde, restorasyon projesiyle paralel olarak hazırlandı. Kitapta yer alan İlyas Bey Külliyesi fotoğrafları mimar ve fotoğrafçı Cemal Emden tarafından çekildi. Türkçe ve İngilizce olarak iki dilli hazırlanan ve İlyas Bey Külliyesi üzerine monografik bir çalışma olan kitapta Menteşeoğulları’nın ve İlyas Bey’in Batı Anadolu’daki önemine ve etkisine geniş yer verildi. Anadolu Beylikleri konusunda uzman tarihçiler Elizabeth A. Zachariadou, Anthony Luttrell, Feridun M. Emecen ve Tuncer Baykara’nın makalelerinin yer aldığı kitapta Ayda Arel ve Kayahan Türkantoz da dönemin kent dokusu ve mimarisini ele aldılar. Anadolu Beylikleri dönemine ilişkin akademik araştırmalar için kapsamlı bir kaynak olan Balat İlyas Bey Külliyesi kitabı yurtdışı ve yurtiçindeki belli başlı kütüphane ve üniversitelerle, kitapevlerinin raflarındaki yerini de aldı. Söktaş hakkında 1971 yılında kurulan ve halka açık bir şirket olan Söktaş, Aydın’ın Söke ilçesinde, toplam 165 bin metrekarelik alana kurulu entegre tesislerinde yaklaşık 1.100 çalışanıyla dünya modasına yön veren ünlü markalar için gömleklik kumaş tasarımı ve üretimi yapıyor. Söktaş 2009’da Hindistan’da açtığı fabrikasında da ülkenin gömleklik kumaş üretiminde lider markalarından biri olarak üretimini sürdürüyor. Söktaş’ın tasarım ve pazarlama merkezi, Söktaş Pera ismiyle İstanbul’da faaliyet gösteriyor. Söktaş, aynı zamanda Aydın’ın Germencik ilçesinde 600 dönümü çiftlik alanı olmak üzere toplam 1500 dönüm arazi üzerine kurulan Efeler Çiftliği’nde hijyenik süt üretimi yapıyor. Söktaş, Efeler Çiftliği’nde üretilen hijyenik sütleri kullanarak yeni markası Moova ile süt ve süt ürünleri sektöründe de 2011 yılı Ekim ayından itibaren faaliyete başladı. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, saat 16.00 da Söke'de geçerek, İzmir'e gitti.

Yorumlar